Wine Tasting – Nghi thức chuẩn châu Âu

Wine Tasting – hay nghi thức thưởng rượu vang – không chỉ là xoay ly, ngửi hương rồi nhấp một ngụm. Ở châu Âu, nơi rượu vang gắn liền với văn hóa hàng trăm năm, quy trình tasting còn là một nghệ thuật được xây dựng trên khoa học và kinh nghiệm. Bài viết này đi sâu vào từng bước của nghi thức chuẩn châu Âu để giúp bạn hiểu cách các Sommelier đánh giá rượu một cách chuyên nghiệp và tinh tế hơn.

Chuẩn bị – nơi bắt đầu của một buổi tasting đúng nghĩa

Trước khi rượu được rót ra, người châu Âu đặc biệt chú trọng “bối cảnh”:

Nhiệt độ phục vụ đúng chuẩn (vang đỏ 15–18°C, vang trắng 7–12°C).

Ly rượu phù hợp: ly bóng, mỏng, thành cao, không mùi xà phòng.

Ánh sáng tự nhiên: giúp quan sát màu chính xác nhất.

Không có mùi lẫn: nước hoa, nến thơm hay mùi đồ ăn đều có thể phá vỡ trải nghiệm.

Người châu Âu luôn nói: “Nếm rượu là nếm cả không gian xung quanh nó.”

Quan sát – phân tích bằng mắt trước khi cảm nhận bằng mũi và miệng

Bước 1: Nhìn màu rượu dưới nền trắng. Đây là cách để Sommelier đoán tuổi rượu, độ đậm nhạt, giống nho và thậm chí cả khí hậu vùng trồng.

• Vang trắng: vàng rơm → vàng chanh → vàng đậm (thể hiện độ tuổi và ủ sồi).

• Vang đỏ: ruby → garnet → brick → nâu (thể hiện mức độ trưởng thành).

Bước 2: Quan sát độ trong và độ sánh.
Độ trong cho thấy mức độ lọc và chất lượng làm vang. Độ sánh (độ nhớt) gợi ý body, cồn và glycerin – nhưng không dùng để đo rượu “ngon dở”.

Đây là phần nhiều người bỏ qua, nhưng trong tasting châu Âu, nó quan trọng như lời mở đầu của một cuốn sách.

Xoay ly – kích hoạt hương thơm theo tiêu chuẩn sommelier

Các sommelier châu Âu xoay ly không phải để “làm điệu”, mà để tăng diện tích tiếp xúc không khí, giúp rượu giải phóng aromatic compounds. Khi xoay ly:

• Nếu rượu tạo legs chảy chậm → có thể đậm, cồn cao.

• Nếu legs mỏng và nhanh → rượu nhẹ, tươi, ít glycerin.

Nhưng tuyệt đối không đánh giá rượu ngon bằng legs – đây là tiêu chuẩn tasting hiện đại.

Ngửi – bước quan trọng nhất của tasting chuẩn châu Âu

Sommelier chuyên nghiệp dành đến 60% thời gian tasting chỉ để ngửi.
Họ chia hương thơm thành 3 lớp:

Primary Aroma – Hương từ trái nho

Hương trái cây (táo, đào, cherry, berry…), hoa, thảo mộc. Đây là “tiếng nói tự nhiên” của giống nho.

Secondary Aroma – Hương từ quá trình lên men

Bơ, bánh mì nướng, kem, men, sữa chua – xuất hiện do quá trình malolactic hoặc lees aging.

Tertiary Aroma – Hương từ thời gian và gỗ sồi

Vanilla, caramel, cacao, thuốc lá, gỗ, khói, da thuộc – là dấu ấn của thời gian.

Người châu Âu nhắm mắt, hít nhẹ một lần, rồi hít sâu lần tiếp theo. Họ để mũi “đọc” từng lớp hương trước khi rượu chạm môi.

Nếm – phân tích cấu trúc bằng cả miệng, lưỡi và cảm giác

Wine tasting chuẩn châu Âu không chỉ là nhấp rượu mà là phân tích có hệ thống:

Attack – Ấn tượng đầu tiên

Cảm giác khi rượu vừa chạm đầu lưỡi: sắc – mềm – đậm – nhẹ.

Mid-palate – Giai đoạn quan trọng nhất

Đây là lúc rượu “tỏa ra” trong miệng. Sommelier tập trung vào:

• Acid (độ tươi)

• Tannin (độ chát, mềm cứng)

• Body (đậm nhẹ)

• Texture (độ mượt)

• Balance (sự hài hòa)

Hương vị

Phân tích hương trái cây, khoáng, gỗ, gia vị… xem rượu có phức hợp hay đơn giản.

Finish – lời kết và là điểm phân loại rượu bình dân – rượu cao cấp

Theo tiêu chuẩn châu Âu:

• Finish < 3 giây → rượu phổ thông

• Finish 4–7 giây → rượu khá

• Finish 8–12 giây → rượu chất lượng cao

• Finish > 12 giây → rượu xuất sắc

Hậu vị dài, mượt và rõ tầng hương là dấu hiệu của nghệ thuật ủ rượu tinh tế.

Đánh giá tổng thể – bước cuối cùng nhưng cũng là bước quan trọng nhất

Sommelier châu Âu kết thúc buổi tasting bằng một câu hỏi:
“Ly rượu này để lại cảm giác gì?”

Không phải chỉ mô tả hương vị, mà là cảm xúc: ấm áp, sống động, sắc nét, sâu lắng hay nhẹ bỗng. Một chai vang càng để lại nhiều cảm xúc, càng có giá trị.

Những nguyên tắc tasting chuẩn châu Âu mà bạn nên nhớ

Không dùng nước hoa khi đi tasting.

Không đánh giá rượu khi bạn đang ăn đồ cay hoặc tỏi.

Không uống quá nhanh.

Ngửi nhiều hơn nếm.

Ghi chú cảm nhận để so sánh.

Luôn mở lòng với mọi phong cách rượu.

Wine Tasting chuẩn châu Âu không chỉ là quy trình kỹ thuật, mà là nghệ thuật cảm nhận rượu bằng tất cả giác quan. Khi bạn biết quan sát, ngửi, nếm và phân tích đúng cách, mỗi ly vang sẽ trở thành một hành trình khám phá đầy thú vị. Đây là cách để bạn không chỉ uống rượu – mà thật sự hiểu và trải nghiệm rượu vang.

Nếu bạn muốn khám phá rượu vang theo đúng phong cách tasting châu Âu, hãy ghé Ruouvang24h. Tại đây, bạn có thể trải nghiệm nhiều dòng vang được tuyển chọn kỹ lưỡng và nhận tư vấn như một buổi tasting thực thụ – tinh tế, chuyên nghiệp và đầy cảm xúc.