Không chỉ nổi tiếng bởi nền văn hóa đa dạng, nhiều màu sắc, với biệt danh “Quốc gia Cầu vồng” Nam Phi còn được biết đến là quốc gia sản xuất rượu vang lớn thứ 8 trên thế giới, đứng thứ 17 thế giới về diện tích trồng nho với 110.000 ha. Sản lượng hàng năm khoảng 10 triệu HL. Rượu vang Nam Phi là sự giao thoa giữa phong cách rượu vang của Cựu Thế Giới và Tân Thế Giới với lịch sử phát triển hơn 350 năm. Những chai vang Nam Phi gây ấn tượng mạnh với người dùng bởi hương vị mộc mạc nhưng cũng không kém phần tinh tế, hấp dẫn.
Lịch sử hình thành và phát triển
Theo ghi chép để lại, nguồn gốc của ngành công nghiệp rượu vang Nam Phi có thể bắt nguồn từ những cuộc thám hiểm của Công ty Đông Ấn Hà Lan. Jan van Riebeeck được giao nhiệm vụ quản lý nhà ga và trồng những vườn nho sản xuất rượu vang để làm trạm cung ứng ở thị trấn Cape. Vụ thu hoạch đầu tiên được thực hiện vào ngày 2 tháng 2 năm 1659.
Năm 1679, người kế nhiệm Van Riebeeck, Simon van der Stel đã tìm cách cải thiện chất lượng của nghề trồng nho trong khu vực. Năm 1685, ông đã mua một khu đất rộng 750 ha (1.900 mẫu Anh) ngay bên ngoài thị trấn Cape, thành lập khu rượu vang Constantia nổi tiếng thế giới. Van der Stel rất quan tâm đến việc sản xuất rượu vang của Cape và tuyển dụng nhiều nhà sản xuất rượu vang Pháp. Ông đặt tiêu chuẩn cao cho sản xuất rượu vang, đã ban hành các quy định áp dụng hình phạt cao đối với người trồng thu hoạch nho trước khi chúng chín hoặc lên mên rượu trong thùng bẩn.
Sau cái chết của Van der Stel vào năm 1712, bất động sản rơi vào tình trạng suy thoái nhưng được hồi sinh vào năm 1778 bởi doanh nhân Hendrik Cloete. Ông đã cho trồng lại các vườn nho và xây dựng các hầm rượu.
Năm 1815, Cape trở thành thuộc địa của Anh và từ đây ngành công nghiệp rượu vang Nam Phi trải qua thời kỳ thịnh vượng. Đến giữa thế kỷ 19, một loạt các thiên tai, dịch bệnh xảy ra đã làm tê liệt ngành công nghiệp rượu vang Nam Phi. Nhiều người đã từ bỏ nghề làm rượu vang, thay vào đó là trồng cây ăn quả và cỏ linh lăng để nuôi đà điểu.
Đến đầu những năm 1900, hơn 80 triệu cây nho đã được trồng lại. Tình trạng sản xuất dư thừa xuất hiện, một số nhà sản xuất phải đổ rượu vang không thể uống xuống sông suối địa phương. Ngày 8/1/1918, “Koöperatieve Wijnbouwers Vereniging van SUID-Afrika” viết tắt là KWV được thành lập như một hợp tác xã sản xuất rượu vang với mục đích tạo ra sự thống nhất giữa các nông dân sản xuất rượu và đảm bảo chất lượng rượu vang và rượu mạnh của Nam Phi được cải tiến liên tục. Trong phần lớn thế kỉ 20, do ảnh hưởng của nạn phân biệt chủng tộc, các sản phẩm của Nam Phi bị tẩy chay, cô lập. Ngành công nghiệp rượu vang ít nhận được sự chú ý của quốc tế. Đến những năm 1990, khi nạn phân biệt chủng tộc kết thúc và thị trường xuất khẩu thế giới mở cửa, rượu vang Nam Phi bắt đầu trở lại thời kỳ phục hưng. Năm 1997, KWV được chuyển đổi từ hợp tác xã sang cơ cấu công ty, trở thành một trong những nhà sản xuất rượu vang và rượu mạnh hàng đầu của Nam Phi.
Các vùng rượu vang
Các vùng sản xuất rượu của Nam Phi trải rộng trên các khu vực Tây và Bắc Cape, bao gồm 500 km (310 dặm) từ Tây sang Đông và 680 km (420 dặm) Bắc-Nam. Tuy nhiên, khi nhắc đến rượu vang Nam Phi không thể không nhắc đến các vùng vang nổi tiếng sau đây:
► Constantia
Nằm ở phía nam của Cape Town, Constantia là vùng trồng nho lâu đời nhất trong cả nước với 11 trang trại rượu vang, trong đó, trang trại Groot Constantia là trang trại rượu vang lâu đời nhất.
► Stellenbosch
Là khu vực rượu vang lâu đời thứ hai sau Constantia, Stellenbosch chiếm khoảng 14% sản lượng rượu vang hàng năm của Nam Phi. Stellenbosch đạt nhiều giải thưởng nhất cho các loại rượu vang của mình trong số tất cả các vùng sản xuất rượu vang trong cả nước.
► Paarl
Trong hầu hết thế kỷ 20, Paarl được coi là trái tim của ngành công nghiệp rượu vang Nam Phi. Nơi đây là trụ sở chính của KWV và là nơi diễn ra Cuộc đấu giá rượu vang Nederburg hàng năm. Hiện nay, Paarl có khoảng 35 hầm rượu chất lượng hàng đầu.
► Thung lũng Franschhoek
Franschhoek trong tiếng Hà Lan có nghĩa là “Góc nước Pháp”. Đây là một thung lũng rộng với nhiều vườn nho ở góc đông nam của Paarl, thuộc Western Cape của Nam Phi. Nơi đây được phát hiện bởi những người Huguenot, những người đã mang theo truyền thống và chuyên môn sản xuất rượu vang từ nước Pháp, quê hương của họ.
Các giống nho chính
Giống nho đặc trưng của Nam Phi là Pinotage. Đây là giống nho đỏ được lại tạo từ nho Cinsault và Pinot Noir. Nó thường tạo nên các loại vang đỏ đậm với hương vị khói, hương cây và hương vị đất, đôi khi có hương của chuối và trái cây nhiệt đới.
Ngoài ra, Nam Phi còn trồng rất nhiều các loại nho khác điển hình như: Cabernet Sauvignon, Cinsault, Syrah, Merlot, Chenin Blanc, Sauvignon Blanc, Chardonnay, Riesling…